Ons land wordt op vele verschillende manieren bestuurd. Van de regering tot aan provincies en gemeenten, bestuur vindt plaats in vele soorten en maten. Het is daarom zaak dat hier juiste en duidelijk afgebakende afspraken over bestaan tussen alle betrokken partijen. In Nederland kennen we de Algemene wet bestuursrecht, de Awb. In de Algemene wet bestuursrecht staan algemene regels omschreven ten aanzien van de verhouding tussen enerzijds de overheid, en burgers en bedrijven anderzijds. Op deze manier regelt de wet alle vormen van bestuursrecht in ons land.
Eenheid in besluitvorming
Waar ook in het land besluitvorming plaatsvindt en door wie, het is zaak dat deze besluitvorming volgens gelijke manieren verloopt. Daar waar de overheden een besluit nemen, zijn er gevolgen voor burgers en bedrijven. Daarom zijn er regels verbonden aan de totstandkoming van dergelijke besluiten. Bovendien zijn er rechten beschreven voor burgers en bedrijven om tegen besluitvorming in te gaan en deze aan te vechten bij de rechter. Dit zijn mogelijkheden van bezwaar en van beroep. De overheden zijn vervolgens verplicht deze bezwaren en mogelijk beroepen serieus te nemen.
Procedures
De Algemene wet bestuursrecht voorziet niet in regelgeving omtrent de inhoud van bestuurlijke besluitvorming. Wel gaat het over het volgen van de juiste procedures. Er is in de wet besloten hoe overheden tot besluitvorming kunnen komen en hoe burgers en bedrijven hier hun invloed op kunnen uitoefenen. Rechters kunnen aan de hand van de wet toetsen of de vastgelegde procedures nageleefd worden door alle partijen en waar nodig vonnissen uitspreken bij overtreding van de wet.
Het nemen van een besluit
Volgens de Algemene wet bestuursrecht kan besluitvorming door overheden op verschillende manieren plaatsvinden. Zo kan er de voorkeur worden gegeven aan een korte procedure, omdat er een noodzaak bestaat om tot snelle besluitvorming te komen. Bij grote besluiten kan dit echter leiden tot een meer intensieve periode van bezwaar door burgers en bedrijven en zo alsnog tot een lange procedure. De keuze voor een langere procedure zou de periode van bezwaar kunnen verkorten. Besluitvorming zoekt daarom altijd een balans tussen de lengte van een procedure en de mogelijke weerstand die het ervaart.
Bezwaar maken
Burgers en bedrijven beschikken over het recht om bezwaar te maken tegen besluitvorming door overheden. Hiertoe zijn verschillende procedures beschreven in de Algemene wet bestuursrecht. Er kan bezwaar gemaakt worden tegen specifieke besluiten zoals vergunningen, en tegen besluiten van algemene aard zoals een bestemmingsplan.